سمت و سوی اخذ جواز، سرمایه‌گذاری و به به وجود آوردن اشتغال صنعتی رصد شد

شیوه برخورد صنعتگران در ثلث نخست

دنیای اقتصاد : سمت و سوی سرمایه‌گذاری صنعتی در ثلث نخست سال جاری بررسی گردید و بازرسی انجام شده از بخش سرمایه‌گذاری در برنامه های توسعه‌ای نشان دهنده طرح‌های بوجود آمده می باشد. رسیدگی به آمار بیان گردیده از نحوه صادر شدن پروانه‌های بهره‌برداری و مجوزهای تاسیس صادر شده در مدت زمان تحقیق بیان کننده این مطلب می باشد که در این محدوده زمانی با وجود اینکه پیش‌بینی سرمایه‌گذاری صنعتی با بیشتر از 26 درصد رشد مواجه گردیده است؛ ولی سرمایه‌گذاری واقعی در قسمت های گوناگون صنعتی با کاهش ۵/ ۵۴ درصدی مواجه بوده است.

کاهش میزان سرمایه‌گذاری صورت گرفته در این مدت زمان به گونه ای رخ داده است که طبق ارقام بیان شده از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت صادر شدن مجوز بهره‌برداری با رشد ۵/ ۱۶ درصدی همراه بوده است که بر اساس این شرایط می‌توان عنوان کرد که درصد بسیاری از پروژه های بهره‌برداری شده در چهار ماه منتهی به تیر ماه امسال متعلق به صنایع کوچک و متوسط که احتیاج به هزینه پایین تری داشته اند می باشد. از طرف دیگر، آمار بیان گردیده نشان دهنده پیشی گرفتن پروژه های ایجادی (نوبنگاه‌‌های صنعتی) از پروژه های توسعه‌ای در این مدت زمان می باشد.

طبق آمار بیان شده از سمت وزارت «صمت»، در نهایت ۸ هزار و ۳۵۵ فقره مجوز تاسیس در چهار ماه منتهی به تیر ماه امسال صدور یافته که در مقایسه با زمان مشابه سال پیش با بیشتر از ۲۴درصد رشد همراه بوده است. به منظور صدور مجوز تاسیس در این مدت زمان، میزان سرمایه پیش‌بینی شده  در مقایسه با سال پیش با بیشتر از ۲۶ درصد رشد همراه بوده است. ارقام اعلام گردیده نشان می دهد که سرمایه پیش‌بینی شده به منظور مجوزهای تاسیس صدور یافته بالای ۹۷۰ هزار میلیارد ریال می باشد؛ از طرف دیگر میزان اشتغال پیش‌بینی شده به منظور مجوزهای تاسیس صدوریافته مساوی است با ۲۰۰ هزار و ۹۷۲ نفر شغل. لازم به ذکر است آمار بیان گردیده نشان دهنده این می باشد که در دوران مورد بررسی قرار گرفته در نهایت هزار و ۹۱۰ فقره پروانه بهره‌برداری (۱۰۲۹فقره ایجادی و ۸۸۱ فقره توسعه‌ای) در کشور صدور یافته که در مقایسه با زمان مشابه سال پیش با افزایش ۵/ ۱۶درصدی روبرو بوده است؛ کل سرمایه اختصاص یافته به منظور این تعداد پروانه بهره‌برداری بالای ۱۲۵ هزار میلیارد ریال می باشد و به دلیل پروژه های بهره‌برداری شده، در نهایت ۳۱ هزار و ۲۹ فقره شغل در کشور به وجود آمده است.

تعداد زیادی از فعالان اقتصادی از افزایش صادر شدن پروانه‌های ایجادی در مقایسه با پروانه های توسعه‌ای نقد کرده اند. این افراد اعتقاد دارند که هم اکنون بنگاه‌های صنعتی با حداقل توان خود مشغول به فعالیت می باشند و به وجود آوردن شرایط مطلوب به منظور حداکثر بهره گیری از توان صنایع موجود می‌تواند موجب رونق این قسمت گردد و با وضعیت مذکور صادر کردن مجوز و پروانه تازه چندان کار منطقی نمی باشد. از طرف دیگر، فعالان این قسمت بر این باور می باشند که میزان هزینه مصرف گردیده به منظور به وجود آمدن واحد تازه در موقعیت فعلی به سود بنگاه‌های تولیدی نمی باشد و با سرمایه در نظر گرفته شده به منظور پروژه های تازه می‌‌توان قسمت عمده ای از بخش هایی که هم اکنون با کمترین ظرفیت در حال فعالیت می باشند را بهبود بخشید زیرا هدایت قسمت عمده ای از سرمایه‌‌های تحقق یافته به طرف بخشهای تازه، فقط موجب به وجود آمدن واحدهای نوپا می گردد و این واحدها در بازار جهانی توانایی رقابت ندارند. این در شرایطی می باشد که در صورتی که واحدهای موجود بهبود یابند و به بالاترین میزان توان تولید خود برسند به دلیل به دست آوردن تجارب خود که قبلا بدست آورده اند می توانند به بازارهای صادراتی دسترسی مطلوب تری یابند. بر اساس موارد ذکر گردیده از طرف فعالان این قسمت در حال حاضر شاید یکی کردن بخش های کوچک و متوسط و فراهم کردن سرمایه این بخش ها بیشتر از هر کار دیگر با سود همراه می باشد؛ زیرا با ادغام بعضی بخش های تولیدی کوچک شرایط به منظور رقابت واحدهای تولیدی ایجاد می گردد، همچنین موجب رشد تولید نیز می شود.

صنایع سرمایه‌پذیر

ارقام بیان گردیده نشان می دهد که کل پروانه‌های بهره‌برداری صادر گردیده در این مدت زمان که مورد بررسی قرار گرفته اند، حداکثر سرمایه تحقق یافته با بیشتر از ۳۹ هزار میلیارد ریال مختص بخش صنعتی «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» می باشد که تقریبا شامل ۳/ ۳۱ درصد از سرمایه‌گذاری کل کشور می گردد. از طرف دیگر، بالاترین میزان اشتغال زایی به بخش محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها با ۴ هزار و ۲۷۳ نفر شغل اختصاص یافته است. بر اساس آمار وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت، میانگین سرمایه‌گذاری به منظور تشکیل یک بخش در گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها، ۳/ ۱۴۴میلیارد ریال می باشد؛ همچنین کل پروانه‌های بهره‌برداری صدور یافته برای این بخش نیز برابر با ۲۷۳ فقره می باشد. بر اساس آمار بیان شده ، صنایع دلپذیر که در ردیف بعدی برای سرمایه‌گذاران قرار دارد گروه «تولید فلزات اساسی» با سرمایه ۱۱ هزار و ۸۵۴ میلیارد ریال می باشد، همچنین کلیه پروانه‌های بهره‌برداری صدور یافته برای این گروه ۶۳ فقره ثبت گردیده است. سومین بخشی که سرمایه‌پذیر می باشد به «بقیه محصولات کانی غیرفلزی» اختصاص یافته است. برای این بخش جمعا ۱۶۱ فقره پروانه بهره‌برداری صدور یافته و کل سرمایه به منظور این بخش برابر با ۱۱ هزار و ۵۸۸ میلیارد ریال میث باشد. در ردیف بعدی نیز گروه «کک و فرآورده‌های ایجاد شده از نفت» قرار دارد، سرمایه محقق شده به منظور این بخش بالای ۱۰ هزار میلیارد ریال می باشد و برای این گروه مجموعا ۵۸ فقره پروانه بهره‌برداری به صدور رسیده است. ولی «محصولات فلزی فابریکی» همچنین با سرمایه بالای ۸ هزار میلیارد ریال بعنوان پنجمین صنعت سرمایه‌پذیر شناخته شده است؛ لازم به ذکر است به منظور این گروه در نهایت ۱۳۲ فقره پروانه بهره‌برداری صادر گشته است. طبق آمار بیان گردیده، بیشترین مقدار سرمایه‌گذاری درج شده در پروانه‌های بهره‌برداری صدور یافته به استان تهران تعلق دارد که سهم  آن ۲۴درصدی از کل کشور می باشد. در رده بعدی پس از تهران، استان‌های آذربایجان‌شرقی، خراسان‌رضوی، اصفهان و البرز در مدت زمان بررسی شده توانستند به عنوان استان های جذاب برای سرمایه‌گذاران شناخته شوند.

لازم به ذکر است داده های بیان شده نشان می دهد که از تمامی پروانه‌های بهره‌برداری صدور یافته در این مدت زمان ۸۸۱ فقره پروانه بهره‌برداری به منظور پروژه های توسعه‌ای (پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای عبارت است از پروانه‌های صادر شده به منظور گسترش واحدهای فعال) صادر گردیده که سرمایه محقق شده به منظور این بخش با بیشتر از ۶۶  درصد رشد همراه بوده است. همچنین ۱۰۲۹ فقره پروانه ایجادی (پروانه بهره‌برداری ایجادی عبارت است از پروانه‌های صادر گردیده به منظور افتتاح واحدهای تازه صنعتی) صادر گردیده که سرمایه محقق شده به منظور این قسمت با بیشتر از ۷۳ درصد افت همراه بوده است. طبق آمار بیان گردیده نسبت پروانه‌های بهره‌برداری صادر شده (ایجادی و توسعه‌ای) از نظر تعداد، سرمایه‌گذاری محقق شده و میزان اشتغال‌زایی بیانگر این می باشد که نسبت به زمان مشابه سال پیش جریان صادر شدن پروانه بهره‌برداری از نظر تعداد با رشد ۵/ ۱۶درصدی و از نظر اشتغال با رشد بالای ۳ درصد روبرو بوده است ولی از نظر سرمایه‌گذاری محقق‌شده دارای کاهش ۵/ ۵۴ درصدی بوده است. (طبق گزارش انتشار یافته، کاهش سرمایه‌گذاری در چهار ماه نخست امسال به علت صدور پروانه بهره‌برداری بخش نفت ستاره خلیج‌فارس با سرمایه‌گذاری بالای ۱۹ هزار میلیارد ریال در خرداد سال ۹۷ می باشد) طبق این گزارش، آمار بیان شده نشانگر این می باشد که میانگین سرمایه‌گذاری برای تشکیل یک واحد در این زمان ۷/ ۶۵ میلیارد ریال می باشد.

آینده سرمایه‌گذاری صنعتی

حال پرسش این است که دورنمای سرمایه‌گذاری صنعتی در این مدت زمان به چه طرفی بوده است؟ بر اساس بررسی های صورت گرفته از کل ۸ هزار و ۳۵۵ فقره مجوز تاسیس صادر شده در این مدت زمان ، بالاترین رقم به گروه «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی‌ها» تعلق دارد که هزار و ۷۵ فقره جواز دریافت کرده اند و «بقیه محصولات کانی غیرفلزی» با ۹۳۳ فقره مجوز می باشد. آمار صمت بیانگر این است که بیشترین میزان پیش‌بینی سرمایه‌گذاری در بخش صنعتی به گروه «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت» تعلق دارد. در ردیف بعدی بخش «تولید مواد و محصولات شیمیایی»، «تولید فلزات اساسی»، «محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها» و «بقیه محصولات کانی غیرفلزی» قرار گرفته است.

طبق آمار عنوان شده در کل مجوزهای صادره برای گروه «کک و فرآورده‌های حاصل از نفت» برابر با ۱۱۱ فقره است و سرمایه پیش‌بینی شده برای این بخش حدودا ۲۳۰ هزار میلیارد ریال است. به منظور بخش «تولید مواد و محصولات شیمیایی» همچنین ۹۳۱ فقره مجوز تاسیس صدور گردیده و سرمایه پیش‌بینی شده برای این بخش بیش از ۱۶۶ هزار میلیارد ریال پیش‌بینی گردیده است. «تولید فلزات اساسی» نیز با دریافت ۲۲۰ فقره مجوز تاسیس در ردیف سوم جای گرفته است، سرمایه پیش‌بینی شده به منظور این گروه بالای ۱۲۶ هزار میلیارد ریال به ثبت رسیده است. همچنین برای قسمت محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها با ۱۰۷۵ فقره مجوز تاسیس ، سرمایه بیش از ۶۷هزار میلیارد ریال پیش‌بینی می شود. «بقیه محصولات کانی غیرفلزی» همچنین بیشتر از ۵۲ هزار میلیارد ریال سرمایه در نظر گرفته شده و برای این بخش نیز ۹۳۳ فقره مجوز تاسیس صدور یافته است. از طرف دیگر طبق داده های اعلام شده از تمام مجوز تاسیس صدور یافته بالاترین مجوز صادره مختص به استان‌های «سمنان، یزد، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و فارس» می باشد. سهم استان سمنان از مجوزهای صادر شده ۸۷۳ فقره، استان یزد ۸۳۵ فقره و استان خراسان رضوی ۶۴۸ فقره، استان آذربایجان شرقی ۴۷۷ فقره و استان فارس ۴۶۸ فقره می باشد. بالاترین سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده در این مدت زمان به استان کرمان اختصاص دارد. پیش بینی شده استان‌های «سمنان، آذربایجان‌شرقی، خراسان رضوی، یزد و تهران» بالاترین میزان را از لحاظ اشتغال‌زایی دارند که این موضوع به سبب جوازهای صادرشده می باشد. طبق آمار بیان گردیده سهم «منطقه ویژه اقتصادی و آزاد» از مجوزهای صدور یافته مساوی است با ۸۹ فقره که برای اجرایی کردن این تعداد طرح بالای ۹۴ هزار میلیارد ریال سرمایه پیش بینی شده است، ولی اشتغال‌زایی که برای «منطقه ویژه اقتصادی و آزاد» پیش‌بینی شده برابر با ۴ هزار و ۶۰۷ نفر شغل می باشد.